Εκθεση με δέκα κτίρια του διάσημου γραφείου MVRDV από το Ρότερνταμ, στο Μουσείο Μπενάκη
Του Νικου Βατοπουλου
Θα μπορούσε ποτέ να υπάρχει ένα τέτοιο κτίριο στην Ελλάδα; Bρισκόμαστε στο Μουσείο Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς, το φως είναι χαμηλό και η περιήγηση στην αίθουσα όπου η έκθεση «Hungry Box» σου επιβάλλει να κρατάς τη φωνή σου χαμηλή. Υπάρχει δέος μπροστά στην ολλανδική αβάν γκαρντ, στα κτίρια που οι τρεις Ολλανδοί αρχιτέκτονες έχτισαν - επινόησαν - φύτεψαν σε επιλεγμένα σημεία της Ευρώπης. Γραφεία, κατοικίες, βιβλιοθήκες, περίπτερα εκθέσεων... για κάθε πρότζεκτ, μία ιδέα από πίσω. Το μέλλον γίνεται κιόλας χθες...
Υπάρχει μια εκζήτηση στην επωνυμία MVRDV, έτσι είναι γνωστό το αρχιτεκτονικό γραφείο των Wily Maas, Jacob van Rijs και Nathalie de Vries, λίγο ή πολύ πάνω από τα 40 τους χρόνια σήμερα – αλλά αυτό το είδος των Ολλανδών δεν έχει ποτέ ηλικία. Είναι νέοι, πιο νέοι από πολλούς κουρασμένους 20άρηδες.
Τα αρχικά τους διάλεξαν οι τρεις Ολλανδοί και έφτιαξαν το ακρωνύμιο MVRDV... αν σας ρωτήσει κανείς «ποιος έκανε αυτό το ωραίο, περίεργο κτίριο», δεν υπάρχει ένα όνομα, υπάρχουν τρεις δημιουργοί πίσω από πέντε αρχικά. Θα μπορούσε να είναι εταιρεία, αλλά είναι ένα από τα πιο αναγνωρισμένα αρχιτεκτονικά γραφεία της Ευρώπης. Με βάση το Ρότερνταμ έχουν πελάτες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού – με το καλό να έρχονταν και εδώ... αλλά πού...
Δύναμη από μέσα
Ας αρκεστούμε στην έκθεση με 10 επιλεγμένα έργα τους. Μας ανοίγει η όρεξη, νιώθει κανείς ότι οι άνθρωποι σκέφτονται, ζυγίζουν το καθετί, αυτό που θέλει ο πελάτης, αυτό που μπορούν να του αντι-προσφέρουν, φιλτράρουν τους οικοδομικούς κανονισμούς, μελετούν τη γη που θα υποδεχθεί το νέο κτίριο, στοχάζονται πάνω στην τροχιά του ήλιου που θα χαϊδεύει κάθε ώρα της μέρας από άλλη γωνία το κτίριο, φέρνουν το φως μέσα, αναποδογυρίζουν πάγιες ιδέες για το τι είναι πρόσοψη, τι είναι στέψη, τι είναι κάτοψη ενός κτιρίου... Στα μάτια μας, τα έργα τους έχουν τόσο έντονη προσωπικότητα... υπάρχει μία αίσθηση ροής, ανοιχτοσύνης, τα πάντα είναι δυνατά, γιατί υπάρχει πίστη στον άνθρωπο, στις ικανότητές του.
Φιλοσοφίες... Αν μείνει κανείς στη θεωρητική υποστήριξη των έργων τους –το έχουν αυτό το κακό πολλοί καλοί αρχιτέκτονες– θα μπερδευτείτε... Ξεχάστε το. Πηγαίνετε στην έκθεση αγνοί. Σταθείτε μπροστά στα κτίρια και ακούστε τον εαυτό σας. Οι MVRDV θα σας έλεγαν για τεχνικές απαιτήσεις και ερευνητικές μεθόδους. Οι κριτικοί θα έγραφαν για δημιουργική ερμηνεία κτιριολογικών προγραμμάτων και οικοδομικών κανονισμών. Καλά όλα αυτά, αλλά δεν αφορούν εμάς.
Εμείς, το κοινό, οι αποδέκτες της καλής αρχιτεκτονικής στεκόμαστε με θαυμασμό μπροστά στη Βιβλιοθήκη της Noord Brabant στην Ολλανδία. Δείτε αυτή τη Βιβλιοθήκη και τα ξαναλέμε... Είναι και αυτή ένα «hungry box». Αυτό το πεινασμένο κιβώτιο ρουφάει σαν σφουγγάρι τα data της κοινωνίας, τα βάζει στον νοερό κλίβανο σε σημείο βρασμού, τα στροβιλίζει, τα πετάει στο κενό και μετά σαν φίνο, λευκό αέρα τα διοχετεύει στο κτίριο. Καταλάβατε τίποτε; Ας δοκιμάσουμε πάλι. Η Βιβλιοθήκη αυτή αλλά και κάθε κτίριο των MVRDV δείχνει να ξέρει πολλά αλλά παρουσιάζει έναν εαυτό απλό, καθαρό, λειτουργικό με περιθώρια ευλύγιστα. Σαν ένας ουσιαστικά καλλιεργημένος άνθρωπος. Τίποτε δεν είναι άκαμπτο εδώ. Δεν θα βρείτε την υπεροψία της αβάν γκαρντ. Γιατί –σαν γνήσιοι Ολλανδοί– οι MVRDV καλλιεργούν έννοιες ανοιχτής και ευέλικτης κοινωνίας. Τα εσωτερικά των κτιρίων τους είναι διάφανα, αποκτούν πλαστικότητα μέσα από διαφορετικά επίπεδα και είναι αυτή η έννοια του open plan που εξασφαλίζει διαύγεια και απομακρύνει στεγανά. Ας πάμε σε αυτήν την τόσο χαριτωμένη κατοικία στην Κοπεγχάγη, την κατοικία Gemini – θα θέλατε και εσείς να ζούσατε εκεί; Ή ας πάμε στο Ολλανδικό Περίπτερο στην Expo 2000 του Αννόβερου. Σκεφτείτε να κατέβαζε η Ελλάδα ένα τέτοιο εθνικό περίπτερο. Λάθος σύγκριση. Το Ινστιτούτο Eybeam στη Νέα Υόρκη: ο 22ος αιώνας. Το Παλάτι της Βιοποικιλότητας στη Βαρκελώνη: έργο τέχνης και ευαισθησίας. Κανένα δεν μοιάζει με το άλλο. Καθένα ξεχωριστά είναι ένας διαφορετικός οργανισμός με άλλον εγκέφαλο, άλλο σκοπό και νόημα ύπαρξης.
Καλαισθησία και τάξη
Στέκεται κανείς σκεφτικός μπροστά στα 10, μόνο, έργα που ήρθαν στην Αθήνα, ως προπλάσματα και φωτογραφίες. Δέχεται τη δύναμη που εκπέμπουν, την ευφυΐα τους που είναι πιο δυνατή από τρέχουσες έννοιες καλαισθησίας και τάξης. Τα κτίρια αυτά είναι όμορφα γιατί έχουν τόσο υψηλό IQ. Είναι συμπαγείς εκφράσεις ιδεών και αυτό είναι κάτι που μας ξεπερνάει, ιδίως όταν μπαίνεις στην έκθεση αφήνοντας πίσω την οδό Πειραιώς. Η ανάγκη για να προχωρήσει κανείς εκτονώνεται αναγκαστικά μέσα από το μυαλό που δουλεύει και την κοινωνία που υποδέχεται.
* Η έκθεση αρχιτεκτονικών έργων του ολλανδικού γραφείου MVRDV με τίτλο «Hungry Box» παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) έως τις 25 Ιουλίου. Επιμέλεια έκθεσης: Suzanne Mulder, Martin de Vletter, Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος.Καθημερινή 3/6/2007
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_03/06/2007_228893
Του Νικου Βατοπουλου
Θα μπορούσε ποτέ να υπάρχει ένα τέτοιο κτίριο στην Ελλάδα; Bρισκόμαστε στο Μουσείο Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς, το φως είναι χαμηλό και η περιήγηση στην αίθουσα όπου η έκθεση «Hungry Box» σου επιβάλλει να κρατάς τη φωνή σου χαμηλή. Υπάρχει δέος μπροστά στην ολλανδική αβάν γκαρντ, στα κτίρια που οι τρεις Ολλανδοί αρχιτέκτονες έχτισαν - επινόησαν - φύτεψαν σε επιλεγμένα σημεία της Ευρώπης. Γραφεία, κατοικίες, βιβλιοθήκες, περίπτερα εκθέσεων... για κάθε πρότζεκτ, μία ιδέα από πίσω. Το μέλλον γίνεται κιόλας χθες...
Υπάρχει μια εκζήτηση στην επωνυμία MVRDV, έτσι είναι γνωστό το αρχιτεκτονικό γραφείο των Wily Maas, Jacob van Rijs και Nathalie de Vries, λίγο ή πολύ πάνω από τα 40 τους χρόνια σήμερα – αλλά αυτό το είδος των Ολλανδών δεν έχει ποτέ ηλικία. Είναι νέοι, πιο νέοι από πολλούς κουρασμένους 20άρηδες.
Τα αρχικά τους διάλεξαν οι τρεις Ολλανδοί και έφτιαξαν το ακρωνύμιο MVRDV... αν σας ρωτήσει κανείς «ποιος έκανε αυτό το ωραίο, περίεργο κτίριο», δεν υπάρχει ένα όνομα, υπάρχουν τρεις δημιουργοί πίσω από πέντε αρχικά. Θα μπορούσε να είναι εταιρεία, αλλά είναι ένα από τα πιο αναγνωρισμένα αρχιτεκτονικά γραφεία της Ευρώπης. Με βάση το Ρότερνταμ έχουν πελάτες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού – με το καλό να έρχονταν και εδώ... αλλά πού...
Δύναμη από μέσα
Ας αρκεστούμε στην έκθεση με 10 επιλεγμένα έργα τους. Μας ανοίγει η όρεξη, νιώθει κανείς ότι οι άνθρωποι σκέφτονται, ζυγίζουν το καθετί, αυτό που θέλει ο πελάτης, αυτό που μπορούν να του αντι-προσφέρουν, φιλτράρουν τους οικοδομικούς κανονισμούς, μελετούν τη γη που θα υποδεχθεί το νέο κτίριο, στοχάζονται πάνω στην τροχιά του ήλιου που θα χαϊδεύει κάθε ώρα της μέρας από άλλη γωνία το κτίριο, φέρνουν το φως μέσα, αναποδογυρίζουν πάγιες ιδέες για το τι είναι πρόσοψη, τι είναι στέψη, τι είναι κάτοψη ενός κτιρίου... Στα μάτια μας, τα έργα τους έχουν τόσο έντονη προσωπικότητα... υπάρχει μία αίσθηση ροής, ανοιχτοσύνης, τα πάντα είναι δυνατά, γιατί υπάρχει πίστη στον άνθρωπο, στις ικανότητές του.
Φιλοσοφίες... Αν μείνει κανείς στη θεωρητική υποστήριξη των έργων τους –το έχουν αυτό το κακό πολλοί καλοί αρχιτέκτονες– θα μπερδευτείτε... Ξεχάστε το. Πηγαίνετε στην έκθεση αγνοί. Σταθείτε μπροστά στα κτίρια και ακούστε τον εαυτό σας. Οι MVRDV θα σας έλεγαν για τεχνικές απαιτήσεις και ερευνητικές μεθόδους. Οι κριτικοί θα έγραφαν για δημιουργική ερμηνεία κτιριολογικών προγραμμάτων και οικοδομικών κανονισμών. Καλά όλα αυτά, αλλά δεν αφορούν εμάς.
Εμείς, το κοινό, οι αποδέκτες της καλής αρχιτεκτονικής στεκόμαστε με θαυμασμό μπροστά στη Βιβλιοθήκη της Noord Brabant στην Ολλανδία. Δείτε αυτή τη Βιβλιοθήκη και τα ξαναλέμε... Είναι και αυτή ένα «hungry box». Αυτό το πεινασμένο κιβώτιο ρουφάει σαν σφουγγάρι τα data της κοινωνίας, τα βάζει στον νοερό κλίβανο σε σημείο βρασμού, τα στροβιλίζει, τα πετάει στο κενό και μετά σαν φίνο, λευκό αέρα τα διοχετεύει στο κτίριο. Καταλάβατε τίποτε; Ας δοκιμάσουμε πάλι. Η Βιβλιοθήκη αυτή αλλά και κάθε κτίριο των MVRDV δείχνει να ξέρει πολλά αλλά παρουσιάζει έναν εαυτό απλό, καθαρό, λειτουργικό με περιθώρια ευλύγιστα. Σαν ένας ουσιαστικά καλλιεργημένος άνθρωπος. Τίποτε δεν είναι άκαμπτο εδώ. Δεν θα βρείτε την υπεροψία της αβάν γκαρντ. Γιατί –σαν γνήσιοι Ολλανδοί– οι MVRDV καλλιεργούν έννοιες ανοιχτής και ευέλικτης κοινωνίας. Τα εσωτερικά των κτιρίων τους είναι διάφανα, αποκτούν πλαστικότητα μέσα από διαφορετικά επίπεδα και είναι αυτή η έννοια του open plan που εξασφαλίζει διαύγεια και απομακρύνει στεγανά. Ας πάμε σε αυτήν την τόσο χαριτωμένη κατοικία στην Κοπεγχάγη, την κατοικία Gemini – θα θέλατε και εσείς να ζούσατε εκεί; Ή ας πάμε στο Ολλανδικό Περίπτερο στην Expo 2000 του Αννόβερου. Σκεφτείτε να κατέβαζε η Ελλάδα ένα τέτοιο εθνικό περίπτερο. Λάθος σύγκριση. Το Ινστιτούτο Eybeam στη Νέα Υόρκη: ο 22ος αιώνας. Το Παλάτι της Βιοποικιλότητας στη Βαρκελώνη: έργο τέχνης και ευαισθησίας. Κανένα δεν μοιάζει με το άλλο. Καθένα ξεχωριστά είναι ένας διαφορετικός οργανισμός με άλλον εγκέφαλο, άλλο σκοπό και νόημα ύπαρξης.
Καλαισθησία και τάξη
Στέκεται κανείς σκεφτικός μπροστά στα 10, μόνο, έργα που ήρθαν στην Αθήνα, ως προπλάσματα και φωτογραφίες. Δέχεται τη δύναμη που εκπέμπουν, την ευφυΐα τους που είναι πιο δυνατή από τρέχουσες έννοιες καλαισθησίας και τάξης. Τα κτίρια αυτά είναι όμορφα γιατί έχουν τόσο υψηλό IQ. Είναι συμπαγείς εκφράσεις ιδεών και αυτό είναι κάτι που μας ξεπερνάει, ιδίως όταν μπαίνεις στην έκθεση αφήνοντας πίσω την οδό Πειραιώς. Η ανάγκη για να προχωρήσει κανείς εκτονώνεται αναγκαστικά μέσα από το μυαλό που δουλεύει και την κοινωνία που υποδέχεται.
* Η έκθεση αρχιτεκτονικών έργων του ολλανδικού γραφείου MVRDV με τίτλο «Hungry Box» παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) έως τις 25 Ιουλίου. Επιμέλεια έκθεσης: Suzanne Mulder, Martin de Vletter, Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος.Καθημερινή 3/6/2007
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_03/06/2007_228893
No comments:
Post a Comment